Op woensdag heeft Kazachstan, het op één na grootste land ter wereld als het gaat om Bitcoin (BTC) mining hashrate (18% in augustus 2021), een black-out ervaren waarbij de internetverbinding werd afgesloten voor de algemene bevolking. Mining nodes kunnen dus ook afgesloten zijn geweest van het blockchainnetwerk.
Ze kunnen echter een satellietverbinding of andere back-up hebben, of de black-out is beperkt tot woonwijken, want hoewel er een kleine dip was in hashing snelheid (gemiddelde per dag) van 203 exahashes per seconde (Ex/s) op 2 januari naar 172 Ex/s op 4 januari, is het sindsdien gestegen naar 178 Ex/s met de onderbreking die zich voordeed terwijl de hashrate licht steeg. (Bron: Bitinfocharts)
Er zijn geruchten geweest dat de regering in het land cryptomining aan banden legde vóór de recente gebeurtenissen zich voordeden, ogenschijnlijk om de energiedruk te beperken. Dus of er wordt niet meer gedolven in Kazachstan of ze omzeilen de internetstoring.
Wijdverspreide protesten
De bevolking van Kazachstan is plotseling in opstand gekomen tegen het autoritaire regime nadat een prijsplafond voor brandstof werd opgeheven, waardoor de brandstofprijzen verdubbelden. Demonstranten zeiden dat ze wilden laten zien dat er een ander Kazachstan is.
Dit vergeten land op de wereldkaart doet het niet slecht voor zijn regio met een BBP van $170 miljard voor 20 miljoen mensen. Het groeide met 4% vóór de pandemie, toen het een relatief kleine recessie doormaakte en het groeide vorig jaar weer verder.
De inflatie is met 8,4% redelijk hoog en de rentetarieven zijn onveranderd gebleven op 10,5%, wat aan de oppervlakte duidt op wanbeheer als het om geld gaat, nu de Kazachstaanse Tenge ten opzichte van de dollar is gedaald tot 435 KZT per USD.
De plotselinge protesten lijken hevig te zijn geweest, waarbij overheidsgebouwen en de luchthaven door de demonstranten zijn ingenomen, wat duidt op vermoedelijk wijdverbreide steun in het land.
Eerder waren de tekenen van ontevredenheid over hun regering niet al te zichtbaar, maar sommigen waren duidelijk ongelukkig met de autoritaire stijl van regeren, waarbij verkiezingen werden afgedaan als theater en blijk werd gegeven van ongenoegen over het feit dat hun rijke grondstoffen niet naar de eigen mensen gingen.
Volgens experten zijn de protesten ook een reactie op het gebrek aan democratie in het land. Jonge, internetvaardige Kazachen, vooral in Almaty, willen waarschijnlijk dezelfde vrijheden als Oekraïners, Georgiërs, Moldaviërs, Kirgiezen en Armeniërs, die in de loop der jaren ook hun frustraties over autoritaire regimes hebben geventileerd.
Kazakhtelecom, het grootste telecombedrijf in handen van de staat, heeft volgens sommige berichten het internet in het hele land platgelegd. Naar verluidt zijn in sommige steden, zoals Almaty, ook de mobiele netwerken uitgeschakeld. Daarnaast zei president Kassym-Zjomart Tokajev:
“Ik heb de ordehandhavers en het leger opdracht gegeven om zonder waarschuwing te schieten om te doden. Degenen die zich niet overgeven zullen worden geëlimineerd.”
Terwijl steeds meer Russische troepen het land binnentrekken, lijken er nu ook interne spanningen in het regime in Kazachstan aan de oppervlakte te komen. Het gewezen hoofd van de binnenlandse inlichtingendiensten Karim Masimov is gearresteerd op verdenking van “verraad”. Masimov was een naaste medewerker van de vorige president Noersoeltan Nazarbajev.
Kazakhs chased and attacked a BTR-80 APC in Almaty. pic.twitter.com/G00SYLsJ45
— Status-6 (@Archer83Able) January 4, 2022
In de economische hoofdstad Almaty heerst een gespannen sfeer, maar zou er ondertussen geen protest meer zijn. Leger en oproerpolitie hebben het centrale plein en de omliggende straten onder controle. Hoe het elders in het land is, is niet duidelijk, want veel communicatie is nog altijd afgesloten. Wel zijn steeds meer Russische troepen aangekomen op vraag van het autoritaire regime. In een telefoongesprek heeft president Kassym-Zjomart Tokajev zijn Russische collega Vladimir Poetin overigens bedankt voor de militaire steun en gezegd dat de situatie stilaan stabieler wordt.
Binnen dat regime in Kazachstan zijn er nu blijkbaar barsten ontstaan. Karim Masimov en een aantal van zijn medewerkers zijn gearresteerd op verdenking van “verraad”. Wat dat precies inhoudt, is niet duidelijk. Masimov is een vertrouweling van gewezen president Noersoeltan Nazarbajev en was twee keer premier. Lange tijd was hij chef van de machtige binnenlandse inlichtingendienst NKB, maar na het begin van het protest werd hij ontslagen door huidig president Tokajev.
Opvallend is dat Nazarbajev de bevolking nu heeft opgeroepen om het regime te steunen. Nazarbajev en zijn familie – die grote delen van de op olie drijvende economie in handen hebben – waren de voorbije dagen het belangrijkste mikpunt van de betogers die hen verweten een autoritair en corrupt regime tot stand gebracht te hebben.
